Մեկ սենյակ, մեկ մահճակալ ու մահճակալի վերևում մեկ լույս` վառ ու լավ լուսավորող: Չորս անկյուն, որից երկուսում շունչ կա:
– Դու պետք է միայն նայես ինձ` ուրիշ ոչինչ, – լսվեց կնոջ ձայնը:
Տղան, խորը հոգոց հանելով, շրջվեց: Գիտեր իր մերկ լինելու մասին, բայց կասկածում էր կնոջ մերկությանը: Նայում էր ագահաբար ու զարմացած:
– Նայելս քեզ ի՞նչ է տալու:
– Ոչինչ, ուղղակի նայիր ինձ, նկատիր այն, ինչը թաքցնում եմ բոլորից, ինչը դոգմատիկ փակ է բոլորի համար:
– Բայց դա անհեթեթություն է` բարոյական ոչ մի կաղապարում չտեղավորվող արարք:
– Լսի՛ր, ես մեկնաբանությունների կարիք չունեմ, – ասաց կինը` շարունակելով, – վճարել եմ, հետևաբար, իրավունք ունեմ պահանջել այն, ինչ ինձ է անհրաճեշտ, այնպես որ պետք չեն ավելորդ մեկնաբանություններ, կարծիքներ ու հարցեր:
Տղան լռեց` իրեն ստոր ու ենթարկյալ ստրուկ զգալով: Լռեց, բայց դեռ բացատրությունների կարիք ուներ: Այո, նրան վճարել էին, բայց այլ բանի համար, նրա մտքով անգամ չեր անցնի, որ պետք է մերկ սավանի նման ուղղակի հետևեր կնոջ արարքներին:
– Իսկ ընթացքում հնարավո՞ր են շեղումներ քո պլանավորածից, – բանտարկված ու բոլոր իրավունքներից զրկված` դժգոհության նման հարցրեց տղան:
– Լռի՛ր, կլինի այն, ինչ կլինի:
Այս խոսքերն արտաբերելով` նա մոտեցավ լավ լուսավորված անկողնուն` մերթընդմերթ վերից վար շոյելով ուսերը, կրծքերը, իրանն ու մի խուրց մազերի մեջ թաքնված կարևորին…
– Ուրեմն դու վճարել ես միայն նայելո՞ւ համար:
– Այո, ճիշտ ես` միայն նայելու, բայց ոչ ոք չի արգելում հուսալ:
Տղան կարծում էր` ոչինչ չգիտի, բայց ներքուստ լավ էր հասկանում, թե ինչի համար է եկել ու ինչ կարող է լինել: Կինը հանդարտ պառկեց ու քարացավ:
– Իսկապես, չեմ հասկանում, թե ինչի՞ համար է այս մարդամեջ մերկացումը: Կանանց մեղավորի թուլությունը կա՛մ զզվանք է առաջացնում, կա՛մ էլ դաժանություն, հետևաբար, դու կախված ես կա՛մ առաջինից, կա՛մ երկրորդից:
– Մենք ինչի՞ց պետք է ավելի շատ զգուշանանք` չլինելիությունի՞ց, թե՞ դաժանությունից: Առաջարկի ու պահանջարկի միջև անսահմանություն կա, առաջարկի ու շինվելու միջև` նույնպես, դրան անվանում ենք հիասթափություն, իսկ հիասթափությունից հետո ոչինչ չկա, դա ուղղակի սեռական ակտի տեսանելիությունն է, այլ ոչ թե կարողության շտապելիությունը:
– Քո խոսքերն ուղղակի խղճուկ մեղադրանքներ են:
Այսքանն ասելով տղան մոտեցավ մերկությանն ու ծակող հայացքով սկսեց ուսումնասիրել սեթևեթ մարմինը:
– Միգուցե պետք էր մաքրե՞լ թևատակերս, – հարցրեց տղային:
– Ինչքան ցանկանում եք մաքրեք, ասեմ ավելին` որտե՛ղ ցանկանում եք, մեկ է այն երևալու է, դրանով դուք չեք կարող թաքցնել ձեր տատանողականությունը, հակառակը` ավելի շատ եք հաստատում ձեր ժամանակավոր լինելը, քանի որ ամեն մաքրումից, մաշկի տակ թաքնված, արմատները սկսում են ուռչել` ասես ցանկանալով շեշտել իրենց գոյությունը:
– Ուրեմն ոչինչ չե՞նք կարող փոխել կամ թաքցնել:
– Ո՛չ, իհարկե, հենց այդ արմատային խորությունից` կանացի խորությունից էլ նշմարվում են ձեզ սիրողներն ու չսիրողները, – պատասխանեց տղան:
– Շատ ես խորանում, միգուցե բա՞ց թողնես մեզ սիրողների կամ չսիրողների հարցն ու անցնես քո անմիջական պարտականությանը` նայելուն, – ասաց կինն ու, ոտքերը ողջ երկայնքով չռելով, թեթևակի ժպիտը դեմքին շարունակեց, – այն բաժակում ջուր կա, կարող ես խմել` մտքիդ ու մարմնիդ հանգստություն տալու համար:
Մի քանի վայրկյան հայացքը քարացած պահելով` մոտեցավ երկաթե պահարանին, վերցրեց բաժակն ու մեկ շնչով խմեց ողջ պարունակությունը` առանց մտածելու, թե ինչ էր խմում: Նորից մոտեցավ կնոջն ու ասաց.
– Ինձ թվում է սկսում եմ հասկանալ այն, ինչը գիտեի, բայց չէի ցանկանում ընկալել. կանացի մարմինը տանջանքների է ուղղորդում և չի լինում ավելին, իսկ մենք` տղամարդիկ տանջվելով սկսում ենք ձգտել հետո նաև չարանալ աննկատելիի պատճառով:
– Գիշերն անցնում է, իսկ դու դեռ ոչինչ չիմացար կնոջ մասին` քո բացահայտածն անբացատրելի անգոյ է:
Տղան սկսում էր կասկածել բաժակի պարունակությանը: Միտքը կամաց մթագնում էր: Նստեց ու, մի քիչ վախեցած, հարցրեց.
– Ի՞նչ էր բաժակում:
– Բոլորդ էլ նույնն եք, երբ մի թեթև անհասկանալի ու ձեզ համար անհայտ երևույթի եք հանդիպում, սկսում եք խառնվել ու չգիտակցված պանիկայի մեջ հարցեր ուղղել: Թե կարող ես` դիմակայիր:
– Չեմ հասկանում, բաժակում ալկոհո՞լ էր, – տարակուսած հարցրեց տղան, – իսկ դու գիտե՞ս` ինչի՞ են մարդիք խմում, երբ հավաքվում են, ասեմ, իրար ասելու բան չունենալու փաստը թաքցնելու համար: Մտածում ենք, որ սենյակի ինտիմությունը մոտեցնում է, բայց այդպես չէ, ավելի վատ` մենք խմում ենք, որովհետև չունենք նախատեսած ոչ մի միտք մեկմեկու համար:
– Այս դեպքում կարծում ես քեզ ալկոհո՞լ է պետք:
– Այո՛, ինձ ալկոհոլ է պետք, ես պետք է չնկատեմ ու մոռանամ այս անասունությունը: Ասում ես` չե՞ս վախենում ինձնից:
– Ոչ, սպասումն ինձ համար պահանջմունք է: Ես ամեն մի սպասումից հաճույք եմ պոկում:
Այս խոսքերը չհասկանալով` տղան փորձեց կանգնել ու մոտենալ, սակայն մարմինը չենթարկվեց գիտակցությանը: Նա նորից ընկավ բազկաթոռին ու սկսեց բարբաջել.
– Այս ի՞նչ էր, չե՛մ կարողանում… ալկոհո՞լ… վե՞րջ…
– Դու կարծում էիր ալկոհո՞լ է, – ասաց կինն ու շարունակեց, – ո՛չ, սա, քեզ դեռ անծանոթ հաճույքներ ստանալու, թուրմ է, քնիր տղաս, կամ անգիտակից վայելիր այն, ինչի համար վճարել եմ…
Խաթարված հանգստի համար մեղավոր ես դու, որ թույլ ես տվել այլք ներխուժեն քո իսկ նեղ անձնական տարածք: Պետք չէ ոչ մեկին մեղադրել, առհասարակ, ամեն ինչ կատարվում է միայն քո ցանկությամբ. եթե ինչ-որ բան չցանկանաս` չի լինի: Քո մասին մտածելով` քայլում էի ուղղահայաց փողոցներով: Կամաց հասնում էի մտքերիս խճճված կուլմինացիային, երբ տեսա քեզ: Գլխարկս վար իջեցրի այնքան, որ թվա, թե չեմ նկատում ու մեղավորը գլխարկն է, ականջակալներիս երաժշտությունն ավելի բարձրացրեցի, որ եթե անգամ գուշակես` ես եմ ու շոշափես անունս` քայլերս արագեցնեմ ու չլսելու ողջ մեղքը գցեմ երաժշտության վրա: Ինչի՞ս էր պետք այս սցենարի մշակումը. միթ՞ե չէի ցանկանում, գոնե մեկ անգամ, հայացքդ վայելել կամ ձայնդ ըմբոշխնել: Հակասական ենք մենք` ցանկանում ենք, բայց չենք իրագործում այդ ցանկալին: Ողջ գեղարվեստական համարը ստացվեց սցենարիս համապատասխան` ինչպես ծրագրել էի (շատ քիչ է պատահում, երբ տապալվում է նախապես ծրագրավորած սցենարս): Հիմա մտածում եմ. ետ դառնալ` ամուր գրկել քեզ, զգալ շունչդ, հպվել անհատական էներգիայիդ ալիքներին, թե՞, ինձ ավանակի տեղ դրած, շարունակել քայլել: Գիտեմ` ճանաչել ես, անգամ գիտեմ, որ շոշափել ես անունս: Գիտակցությունն իմ հաղթեց բնազդին` շարունակեցի քայլել: Քայլում էի բարկացած, բայց հպարտ` գիտակցելով իրողության անթերիությունը: Այս ամբողջի հետ միաձուլվում էր նաև, թմբկաթաղանթներիս զարկվող, Լուդովիկո Էինաուդիի «Թռիչք» երաժշտությունը` շատ հաճելի համադրություն էր: Նկատում էի, փողոցի մայթերում վառվող, լույսերը: Ամեն լույսի տակ մեկ-երկու րոպե անգիտակից կանգնելով` վայելում էի նրա` դեպ ներքև ազատ ճառագայթումը, նկատում վերևից փակ լինելու իրողությունն ու սարսափում: – Ինչի՞… – Ինչպե՞ս թե ինչի, – բնազդաբար պատասխանեցի` չիմանալով, թե ում, -պարզ չէ՞. մետաղյա շրջանակը փակել է լույսի սկզբնաղբյուրի գլուխն ու այն ստիպված միայն ներքև է ուղղում ճառագայթները: Մի՞թե չես տեսնում` ցանկանում է ազատ տարածվել` ողջ շրջանակով, չի ցանկանում, որ ինչ-որ բութ ու կոպիտ մետաղ (այն հղկված ու գեղեցիկ նախշերով պատված էր) խանգարի իր լուսային ալիքների տարածմանը: – Զարմանում եմ` ինչի՞ ես նկատում այդ չնչին երևույթներն ու խորանում դրանց մեջ, մի՞թե ավելի լավ չէ ուղղակի քայլել` լսելով սիրելի երաժշտությունը: – Մինչ քեզ բացատրեմ` ինչի, օրս, պահս ու նկատելու կարողությունս կկորցնեմ ու նորից կսկսեմ անհիմն վատնել ժամանակը: Ինչի՞ ես խանգարում ինձ. թող տեսնեմ գեղեցիկը, զննեմ այն, հասկանամ անլիարժեքության պատճառը` խոչնդոտող ու խանգարող ինչերը: Գնա՛, պետք չէ խանգարել: Երբ հայացքս հեռացրի լույսից ու շրջվեցի ` ոչ ոք չկար: Մի՞թե այսքան ժամանակ ինքս ինձ հետ էի խոսում: Ճիշտն ասած անհանգստացա` միստիկայի ժանրից էր թվում կատարվածը: – Պետք չէ անհանգստանալ, – նորից լսվեց այն շատ ծանոթ ձայնը, – ոմանք երազում են իրենց կողքին ունենալ մեկին, ով կապրեցնի, սակայն բոլորն են երազում, որ այդ մեկը լինի հենց իրենց մեջ: Հիմա բախտդ բերե՞լ է, թե՞, ուղղակի, օր օրի հոգեբուժարանի ապրանք ես դառնում… – Ի՞նչ, իսկ ո՞վ ես դու, որտե՞ղ ես հիմա… Փշաքաղված էի. մազարմատներիս ` մաշկին մոտ հատվածները, հրաբխի պես ժայթքեցին ու որպես հետևանք մի քանի վայրկյանով բլրակների նման բարձրացան: Շնչում եմ` մոռանալով, որ շնչել եմ, հիշելուն պես` արտաշնչում եմ: Այնտեղ, որտեղ ես էի ձայն չկար, ասեմ ավելին` ոչ մի ֆիզիոլոգիական էակ չկար: Արդեն սկսում էի մտածել, թե ուղղակի թվացել է. երևի շատ էի տարվել մանրուքներով ու ձայներ էի լսում: Խորը շունչ քաշեցի` փորձելով շեղվել լույսից ու շարունակել քայլել: Մի քանի քայլ ու հայտնվեցիր… Նայում էի քեզ` միանգամից մի քանի բան մտածելով. ա. ձայնը նման չէ ձայնիդ
