Том Сибдей - Кибелiстер. Талламалығ чыынды
| Название: | Кибелiстер. Талламалығ чыынды |
| Автор: | Том Сибдей |
| Жанр: | Стихи и поэзия |
| Серии: | Нет данных |
| ISBN: | Нет данных |
| Год: | Не установлен |
Пу чыындаа чаҷын кинделерiнде сыххан кибелiстер кiр парған.Ағаа хоза илееде чарых кӧрбеен наа кибелiстер пар. Кибелiстер изерiзi алныда сыххан мындағ чыындылардаң таластырылған:1. “Илбек Чазы – Великая Степь”. 1996 ч.2. “Сӱректет килген сӧс”. 2009 ч.
Бесплатно читать онлайн Кибелiстер. Талламалығ чыынды
© Том Сибдей, 2021
ISBN 978-5-0055-1001-3
Created with Ridero smart publishing system
Сибдей Том
>«Илбек чазы – Великая Степь»
Пу кибелiс чыындызы 1996 чылда Хакас книга издательствозында сыххан полған.
Парчатсаң…
Пазырыныс
Хыри-пазы чоғын піле тура…
Ах чарых соох
«Ах чарых соох. Ӱлӱс ирееліг.
Аннаӊ пip дее кізі оспаан…»
М. Баинов
«Ах чарых соох. Ӱлӱс ирееліг.
Аннаӊ пip дее кізі оспаан…»
Мин дее ам постаӊ оол, мидееліг,
Ол сыыттыӊ кӧӧзіне аӊдаам!
Maғaa, Хан Тиӊізін пілбеенге,
Алғайы тоозылбас ах суун
Ачаанын хойытпаан чӱрееме,
Ӧкерзер ӧӧрлепче Хулун.
Амох, піле-тура ил-чирін,
Ханаттар пазыныӊ кӧйҷеен,
Тағ кистінеӊ сырбалҷаа иирін…
Кӱн город! – позына кістеен.
Хыро чолларынзар кӧстеенін
Пічиимніӊ сиилгені таптаай;
Олох ла Хыныстыӊ ӧртеенін
Сағал чох чиит табан алғаай!
Саӊай даа Сӧс халзын – кӧйеенеӊ!
Илбек Сымзырых – Пиг ползын!
Че соом туюх мағаа турзын:
«Ах чарых соох. Ӱлӱс ирееліг…»
Алғай
(газель)
Мағаа Поэт сыйлап пирген алғай:
«Кибелісчілер мариинда артығы ол – алғай!»
Че мин, тізең… араласпаам анда!
Ноға сыйлап пирген Поэт мағаа алғай?!
«Сылтаа пір ле полған, – тіпче, – Тадар – син не…»
Анаң чізе? Че ноға сӱлейке (кӱн – ӧтіре!) алғай?
«Сағаа ізес… Син чиитсің… Синде – хатығ хуйах…»
Чиит чӱрек! Мына, нооза, нимее кирек – алғай!
А минің зе хонғаным (ноға мыны кӧрбедің!)
Тіпче мағаа: «Сіліг, иптіг, чалбах, тирең алғай!»
Мин холға тутчадырбын хрустальымны – алғай…
Хан Тигірім парчанынаң амды ағаа толғай:
Полған на Сӧс – Сибдейни тамҷылаанынаң —
О, нинӌе хан-палығлар сорар ызых алғай!..
Илбек Чазыда
Ӱлӱс
Атығҷы
Мин хакаспын, хынза – тадарбын…
Мин хакаспын, хынза – тадарбын,
Хоорай даа адым ползын – чарир,
Че мағаа ікі чӱс – кічіг палабын!
Ӱзінҷізі чӱс чылға: мин нооза – ир!
Пурунғы поэттернің «посха тоспадым,
Кӧк тигірнің чарығына маңнанмадым»
Кибелімні чазыт сӧстернең чазир,
Илбек Чазы хузуруғын ам даа толғир.
Мин – чиитпіс нооза – ӧскеннең
Пурунғы хыйғаларнаң інге чібӧс,
Че ӱс чӱс ле мағаа тӧрееннең!
Амғы Русьта ічем парох.
Итсе, ӧдіс ӧлбеӌең: Ӱзінҷi Римнең
Туйғах тігірезі Чилнең килді —
Кічіг кӧксіҷееме толдырып киині,
«Посха тоспааным» пасха читті:
Пу сӧстер хойрыхти астыхханы ползын,
Пос посха ла махтанып ӧскені…
Пала пасчатханы «Мин» -нең тӧрізін —
Хан Тигір ӱзінҷі харах пиргені.
Тӧреен кӱнге
Эк, сабланыс!
Мағаа кирек чоғыл сабланыс,
ІІірдее чазырбин, чоохтирбын!
В. Майнашев
Тӧреен тілімнеңер
Амға теере тӧреен тіл пізін
Пір поэт тее, неке, сизінгелек:
Ниме ол – тӧреен тӱрк тілім,
Пір орыс таа чағын кіргелек?
Илбек чоным, син кӧрібіс ибіре:
Европа – ізииңнің иркінінде,
«Увот из ю неймнің»>1 кибірі
Орыс чонынға кӱлӱк изенінде.
Кӱн хончадыр Москвада амды,
Усхунчадыр, тізең, Илбек Чазыда.
Іскеркі – Кидеркее чарғы:
Орыс чонын ол, кӧріңер, пазынған!
Іскеркі хуйағы ам – тӱрктер!
Тадар чоным! Сірерде – Сурығ!
«Ту би!«>2 – нандыр пиріп, азанып,
«Хурай!» – тіп тастаңар іліг.
Харах алныбыста – Іскеркі,
Кӱн сығызы, хайлааны, тӧреен тіл!
Тадар тіл – піске сол хылызы,
Славянни – хоза пос хылыныс!
Тӱрктер – ікі тілліг чоным!
Хайзын даа чідірбеңер пip дее:
«Тӱрктеп – Іскеркізер чолым,
Славяннап – Кидеркі піске!»
1. Увот из ю нейм (англ.) – адың кем.
2. Ту би (англ.) – поларға, чуртирға.
Минзер ааллап кірген Иисус
Минзер ааллап кірген Иисус,
Пір сӧс тее чоохтанмаан. Сым полған.
Ӱр полбаан, чит килген, таң, тус…
Кӱн чарии иптеп усчатхан.
Че хабынзам… Э-эк, ундутчы! —
Ізиимде тур халған тайағы.
Иисус, син мағаа… Нымысчы?! —
Кӱгӱрт саабысхан сымзырых пайаағы.
Турыбысхам, ізиимзер пахлапчам:
Иркін ассам – хаҷанға даа…
Оолғымны ла охсанчам,
Педек харын, кічіг ол ам даа…
Сонет
Наа пала
