Boxodir Xoshimovich Karimov, Akmaljon Olloberdiyevich Kuchkarov - Robototexnikadan boshlang’ich bilimlar. O’quv qo’llanma

Robototexnikadan boshlang’ich bilimlar. O’quv qo’llanma
Название: Robototexnikadan boshlang’ich bilimlar. O’quv qo’llanma
Авторы:
Жанры: Книги о компьютерах | Техническая литература | Физика и математика
Серии: Нет данных
ISBN: Нет данных
Год: Не установлен
О чем книга "Robototexnikadan boshlang’ich bilimlar. O’quv qo’llanma"

O`quv qo`llanmasida Arduino IDE muhiti yordamida Arduino platasini dasturlash tili yoritilgan bo`lib, amaliyotda qo`llaniluvchi amaliy loyihalar keltirilgan. Qo`llanmada amaliyotda qo`llaniladigan, yechimi tugallangan Arduino asosidagi ko`plab amaliy loyihalar yoritilgan. Qollanmada keltirilgan loyihalardan o`quv jarayoni, sanoat, qishloq xo`jaligi, tibbiyot va boshqa sohalarda qo`llash imkonlari keltirilgan.

Бесплатно читать онлайн Robototexnikadan boshlang’ich bilimlar. O’quv qo’llanma


Redaktor Ibratjon Xatamovich Aliyev

Redaktor Obbozjon Xokimovich Qo'ldashov

Redaktor Salim Madraximovich Otajonov

Muqova dizayneri Boxodir Xoshimovich Karimov

Muqova dizayneri Ibratjon Xatamovich Aliyev

Illustrator Boxodir Xoshimovich Karimov

Illustrator Ibratjon Xatamovich Aliyev

Taqrizchi, Farg'ona Politexnika Instituti Enegetika fakulteti "Fizika" kafedrasi professori, fizika-matematika fanlari doktori Nomonjon Sultonovich Sultonov

Taqrizchi, Farg'ona Politexnika Instituti Energetika fakulteti "Fizika" kafedrasi dotsenti, fizika-matematika fanlari nomzodi Zokirjon Mirzajonovich Mirzajonov

Taqrizchi, Farg'ona Davlat Universiteti fizika-texnika fakulteti "Texnologik ta'lim" kafedrasi dotsenti, fizika-matematika fanlari nomzodi Tursun Axmedovich Axmedov

Korrektor Ibratjon Xatamovich Aliyev

Korrektor Sayora Boxodirovna Aripova


© Boxodir Xoshimovich Karimov, 2024

© Akmaljon Olloberdiyevich Kuchkarov, 2024


ISBN 978-5-0064-0146-4

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero

Tavsiya etilgan o’quv qollanmasi avtomatizasiya va robototexnika boyicha loyihalarda mikrokontrollerlarni tashqi muhit bilan aloqada bo’lishidan foydalanib, mikrokontrollerlarni dasturlashni o`rganayotgan o’quvchilarga mo’ljallangan.

O`quv qo`llanmasida Arduino IDE muhiti yordamida Arduino platasini dasturlash tili yoritilgan bo`lib, amaliyotda qo`llaniluvchi amaliy loyihalar keltirilgan. Qo`llanmada amaliyotda qo`llaniladigan, yechimi tugallangan Arduino asosidagi ko`plab amaliy loyihalar yoritilgan. Qollanmada keltirilgan loyihalardan o`quv jarayoni, sanoat, qishloq xo`jaligi, tibbiyot va boshqa sohalarda qo`llash imkonlari keltirilgan.

1-bob. ARDUINOGA KIRISH

1.1.Arduino nima

Arduino – bu ochiq kodli platforma bo`lib elektron loyihalarni yaratish uchun ishlatiladi. Arduino dasturlashtiriladigan elektron platadan va kompyuter kodini yozish hamda dasturni plataga yuklash uchun foydalaniladigan dasturiy ta`minot IDE (Integrated Development Environment, ya`ni, o`zbekchada «Integratsiyalashgan rivojlanish muhiti», -Integratsiya (lot. integratio – tiklash, to'ldirish) dan iborat.

Arduino platformasi elektronika bilan endigina shug`ullanayotgan o`rganuvchilar hamda ushbu sohadagi tajribali mutaxassislar tomonidan turli loyihalar tayyorlashda foydalanib kelinmoqda. Arduino platasiga yangi kodni yuklash uchun USB kabelidan foydalaniladi. Bundan tashqari, Arduino IDE C++ tilining soddalashtirilgan versiyasidan foydalanadi, bu esa dasturlashni o`rganishni osonlashtiradi.

Arduino mikrokontrolleriga yuklanadigan dastur qurilmalarni ma`lum bir algoritmga asosan boshqriladi yoki arifmetik amallarni bajaradi. Arduino dasturlash tilini tushunish juda oson, chunki bu platforma havaskorlar uchun yaratilgan. Arduino mikrokontrolleriga ko`rsatmalar to`plamini yuborish orqali kerakli vazifalarni berishingiz mumkin.

Arduinoda professional bo`lmagan foydalanuvchilar ham turli xil elektron qurilmalarni (avtomatlashtirish va robototexnika tizimlari) yaratishlari mumkin. Arduino asosidagi qurilmalar turli sensorlardan signallarni qabul qilish va turli actuator (Aktuator – bu mexanizm yoki tizimni harakatlantirish va boshqarish uchun moljallangan mashinaning tarkibiy qismi) larni boshqarish imkoniyatiga ega.

Yozilgan dastur Arduinoda mustaqil ishlashi mumkin yoki kompyuter hamda mobil qurilmalar bilan o`zaro aloqada bo`ladi.

Kompaniya asoschilari — Arduino platasini ishlab chiquvchilari italiyalik Massimo Banzi, Devid Kuartil, Tom Igo, Janluka Martino va Devid Mellislardir. Arduinoning nomlanishi ular uchrashgan Italyadagi bardan olingan. Arduino maxsus ochiq manba sifatida ishlab chiqilgan, bo’lib, faqat tovar nomi patentlangan.

Arduino o`zining protsessoriga va xotirasiga ega bo`lgan kichik plata bo`lib, atrof-muhit bilan chambarchas bog`liqdir. Arduino platasida barcha turdagi komponentlar (sensorlar, motorlar, aktuatorlar va kengaytirish platalari) ni ulash mumkin bo`lgan o`nlab pinlar mavjud. 1.1-rasmda Arduino UNO platasi keltirilgan.


1.1-rasm.Arduinono UNO platasi


Dasturlash uchun mo`ljallangan Arduino IDE dasturiy ta`minotida dasturlash tajribasiga ega bo`lmagan o`rganuvchi ham bu dasturni tushuna oladi. Arduino sizga ushbu sohada professional ko`nikmalar va ko`plab g`oyalarni amalga oshirish imkonini beradi.

Ushbu kutobda o`z loyihalaringizni yaratish uchun turli sensorlar va qurilmalarni Arduinoga ulash bo`yicha ko`plab qo`llanmalar mavjud. Kitobni o`qish jarayonida Arduino nima ekanligi hamda sensorlar va qurilmalar bo`yicha tushunchaga ega bo`lib borasiz. Agar Arduino nima ekanligini va nima uchun kerakligi haqida ko`proq bilmoqchi bo`lsangiz, unda ushbu kitobdagi amalga oshirilishi mumkin bo`lgan turli loyihalar bilan tanishishingiz kerak.

Omad tilaymiz va ajoyib Arduino olamiga xush kelibsiz!

1.2.Robototexnikada algoritmlarning turlari

Robotlashgan loyihalar uchun harakat algoritmini yaratish ijodiy fikrlashni talab qiladi, shuning uchun algoritmni faqat odam yaratishi yoki o`zgartirishi mumkin. Robotlar esa ko`rsatmalarni bajaradi. Robototexnikaning uchta qonunining algoritmlarini ishlab chiqish ko`p vaqt talab qiladigan vazifa bo`lib, robotlarga keng ko`lamli vazifalarni bajarishga imkon beradi.

Robototexnikaning uchta qonuni

1. Robot insonga shikast etkaza olmaydi yoki harakatsizlik orqali insonga zarar yetkazishi mumkin emas.

2. Robot odamlar tomonidan berilgan buyruqlarga bo’ysunishi kerak, agar bunday buyruqlar birinchi qonunga zid bo’lmasa.

3. Robot o’z mavjudligini himoya qilishi kerak, agar bunday himoya birinchi yoki Ikkinchi qonunga zid bo’lmasa.

Isaak Asimov

Dunyodagi barcha jarayonlar qonunlar va qoidalarga bo`ysunadi, olimlar tomonidani bugungi kunda juda ko`p formulalar va algoritmlar yozilgan bo`lib, ular orqali ko`plab harakatlarni hisoblashingiz va takrorlashingiz mumkin. Algoritm tushunchasi 783—850 yillarda yashab ijod qilgan vatandoshimiz matematik Muhammad ibn Muso al-Xorazmiy nomidan kelib chiqqan. Al-Xorazmiy yaratgan qo`llanmada keltirilgan o`nlik sanoq sistemasida arifmetik amallarni bajarish qoidalari soddaligi tufayliYevropada ham o`nlik sanoq sistemasi qo’llanishiga turtki bo’ldi. Bu qoidalartarjimasida bir qoida «Al-Xorazmiy aytadiki» deb boshlangan va bora-bora talaffuz tufayli «algoritm» tarzida ifodalanib kelgan.


1.2-rasm. Vatandoshimiz matematikMuhammad ibn Muso al-Xorazmiy

1.3.Algoritm nima?

Algoritm – bu masalani hal qilish yoki hisoblash uchun ishlatiladigan ketma-ketlik (protsedura). Algoritmlar apparati yoki dasturiy ta`minotga asoslangan tartiblarda harakatlarni bosqichma-bosqich bajaradigan ko`rsatmalarning aniq ro`yxati sifatida ishlaydi.


С этой книгой читают
The monograph studied and presented regulatory legal acts in the Republic of Uzbekistan on AVIE. The work is aimed at contributing to the project by OOO “Electron Laboratory”, SUE “FarDU-Yashil energiya” and Clipper Energy SND.BHD. The idea of resonant photoelectric reactions to increase the degree of monochromaticity of a light beam without separation is presented. The monograph is addressed to all researchers in the field of energy, university
O’quv qo’llanma Arduino IDE muhitida Arduino platasini programmalashtirish tili yoritilgan bo’lib, amaliyotda qo’llaniluvchi loyihalar keltirilgan. Talabalar o‘quv qo‘llanmadan foydalanib, loyihalarni amalga oshirishadi, fizika qonunlari, avtomatizatsiya va robototexnika bo‘yicha bilimlarini boyitaoladi. Talabalar o‘zlarining loyihalarini yarataoladi. O‘quv qo‘llanmada 10-dan ortiq loyihalar keltirilgan. O’quv qo’llanma talabalar, havaskorlar, o’
Веселый и интересный самоучитель работы на компьютере, оснащенном новейшей операционной системой Windows Vista. В ходе непринужденной беседы с читателем автор научит «укрощать» программы, настраивать и защищать компьютер. Изучение тонкостей ПК не потребует специальной подготовки и знания компьютерных терминов. Для всех, кто побаивается компьютера, но хочет или вынужден на нем работать.
Возможности современных программ и компьютеров, а также их относительная доступность по цене позволяют выполнять серьезную работу по обработке звукового материала – в том числе и профессиональную – не только на специализированной звуковой рабочей станции в студии звукозаписи, но и на персональном компьютере, в домашней студии.В книге, которую вы держите в руках, рассмотрены основные методы обработки звука при помощи персонального компьютера, совм
Компьютерное видео многолико: это и просмотр телепередач, и цифровые видеофильмы, и системы безопасности. В предлагаемом издании освещаются почти все аспекты данной области современных технологий – от начальных этапов оцифровки до ретуши полученных кадров и от простейших плат захвата кадра до систем нелинейного монтажа. Цель книги – дать возможность любому, даже неискушенному пользователю самостоятельно выбрать, установить и настроить необходимые
В книге рассматривается влияние информационных технологий на различные сферы человеческой деятельности: экономику и бизнес, движение денег и организацию связи, промышленное производство и сельское хозяйство, т. е. влияние информационных технологий на весь окружающий человека мир. Каждую главу данной книги можно читать отдельно, что позволяет сосредоточиться на наиболее интересных вопросах.
Новогодние и рождественские праздники – любимая зимняя пора для ребятишек, когда карнавалы, подарки, сладости, а ещё катание с горки, лыжные прогулки, походы на каток, снежки, снеговики, дед Мороз со Снегурочкой. Да мало ли радостей преподносит нам зима! Вот об этом вы и прочитаете в нашей книжке.
Вся планета ежедневно трудится! Один люди лечат, другие учат, третьи – грабят!!! Всех занятий не перечислишь, но с детства нужно помнить – работать нужно на благо человечества. Нужно всегда оставлять о себе добрую память. Давайте вспомним о полезных занятиях в загадках и попытаемся научиться благородству в каждом деле.
« - Получай второй шанс, попаданка! - воскликнула Смерть, запихивая меня в чужое тело. - Ты станешь женою дракона, - услышала от незнакомца, очнувшись в другом мире. - Все равно убью тебя, - прошептал таинственный враг. - Вам всем я воздам по заслугам, - рассмеялась в ответ». # попаданка в магический мир # драконы # властный герой # второй шанс # возможно местами юмор # Хэппи Энд
Он – харизматичный, успешный бизнесмен, у которого вся жизнь налажена, а время расписано по минутам. Есть красивая невеста и будущее предельно ясно. Она – взбалмошная художница, которая рисует голых людей и приехала в Питер, чтобы выяснить одну старую семейную тайну. Дома в Майами ее так же ждет жених и будущее предопределено. Они оба должны были стать счастливы с другими людьми и не встретиться никогда. Но хватило одного взгляда и жизнь обоих из