Аскольд Де Герсо - Юратап эп сана

Юратап эп сана
Название: Юратап эп сана
Автор:
Жанры: Языкознание | Мифы / легенды / эпос
Серии: Нет данных
ISBN: Нет данных
Год: Не установлен
О чем книга "Юратап эп сана"

В этой книге собраны разножанровые произведения разных лет и отражают различные стороны нашей многогранной жизни, что не выразить в нескольких словах, проще неспешно прочитать…

Бесплатно читать онлайн Юратап эп сана


© Аскольд Де Герсо, 2019


ISBN 978-5-4496-6883-7

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero


Хаклă вулаканăм!

Сирĕн аллăрта Аскольд Де Герсо çыравçăн иккĕмĕш чăвашла кĕнеки. Ку кĕнекене тĕрлĕ вăхăтра çырнă хайлавсене кĕртес терĕм, çавăнпа та мĕнле-тĕр çыхăну хайлавсем хушшинче шырама кирлех мар. Калавсенче паянхи çамрăксем хушшинчи хутшăнусем: савăнăçпа хурлану, юратупа кĕвĕçÿ – пурте вырăн тупаççĕ. Пурăннă пурнăçра пурте пулать, кунпа нимĕн те тума çук, çавах та хăшĕ пĕр йăнăшсене сирсе ямашкăн пур, çавна вĕрентмеççĕ-и пире классиксен хулăн романĕсем? Курас текен – курать, тупас текен – тупатех, çавах та нихăш романра та уççăн пĕлтермеççĕ, унта сăнарсен пурнăçĕ тăрăх кăтартса пырать çыравçă.

Ку хайлавсен пуххинче те нихăшĕнче те вĕрентсе çырни çук, тĕслĕхсем вара аванах. Пирĕн кашнийĕн çуралсанах умра темĕн чухлĕ çул, çавă кăна-и, кашни кунхине ир çинчен ыйха сирсен умма çĕнĕ çулсем тухаççĕ, хăшне суйласа илетĕн, çавăн пек пулать кун. Юмахри паттăра та çăмăлрах пулнă: ун умĕнче виçĕ çул анчах, çитменне кашни пирки пĕлтернĕ: тÿрĕ каятăн – утна çухататăн, сулахая каятăн – чысна çухататăн, сылтăма çул тытсан пуçна çухататăн. Пире вара никам та палăртмасть, хамăр суйласа илмелле тĕрĕс çула.

Сăвăлла хайлавсене ырлакансем валли ку пухура уйрăм сăвăсем, поэмăсем пур. Икĕ поэмăна авалхи грексен халапĕсем тăрăх шăрçаланă.

Хаклă вулаканăм, енчен те мĕнле-тĕр ыйтусем тухсан, сĕнÿсем пулсан, тÿрремĕн çыру çырма пултаратăр. Адрес: [email protected]

Психеяпа Амур

Авалхи саманара

Пулса иртнĕ ку ĕçсем,

Пурăннă пулать патша

Юптараççĕ халапсем.


Çитĕннĕ ун виçĕ хĕр:

Калама çук, хÿхĕмсем,

Илемлĕ, хитре, капăр

Тата пур-ши сăмахсем.


Чи кĕçĕнни пуринчен

Ытларах та чиперкке,

Сăнарлама питĕнчен

Сăмах çук-çке, тÿлекке.


Мĕскерпе танлаштарас-ши

Пикен тăрăс пÿ-сине,

Мĕнле çырса кăтартас-ши

Çак асамлă илеме?


Çавах та тăрăштаратăп

Сăвăçăн вĕт, ирĕк çук.

Пикене, ак, сăнарлатăп

Унсăр мĕнле юптару.


Сарă тĕслĕ çÿçĕсем

Икĕ хулăн çивĕтре,

Тÿпен кăвак куçĕсем

Ытарайми те хитре.


Вăрăм куç хăрпăкĕсем

Хумханаççĕ илĕртсе,

Çакăн пек тĕлĕнтерÿ

Татах пур-ши тĕнчере?


Пиçнĕ çырла тутисем

Йăл-кулупа палăрсан,

Сар хĕвелĕн шевлисем

Пытанаççĕ вăтанса.


Çинçе сăпсан пилĕклĕ

Кам аллисем ыталĕç?

Камăн савнă куçĕсем

Çак илемпе киленĕç?


Çĕршывра пурнан çынсем-и

Е килнĕ-и инçетрен,

Ятарласа пикене

Курма килнĕ кунсерен.


Тĕрлĕ çĕре сарăлса

Хыпар çитнĕ пĕлĕте,

Канăçлăх, ак, çухатса

Кайса курма хĕтĕртет.


Афродита тÿперен

Аннă пулать хĕр пулса,

Пикене курас тесе,

Илемĕпе ăмсанса.


Курма килен халăхсем

Каласан сăвăласа:

Йăтса килеç тĕрлĕрен

Парнесем хапăл туса.


Сăвăçсем халалласа

Шăрçалаççĕ сăвăсем

Илемпе касмăкланса

Туртăнаç ÿнерçĕсем.


Турăш евĕрех чыслаççĕ

Илĕртÿллĕ пикене,

Тилмĕрÿ унтан ыйтаççĕ

Тĕрлĕрен сĕнеç чÿкне.


Афродита кĕвĕçсе

Тавăру çинчен шутлать.

Вăл Психея çилленсе

Хурлантарма шут тытать.


Çав шухăшпа Амура

Пĕр кунхине йыхăрать,

Йĕркесĕр çынна савма

Ĕнентерме вăл хушать.


Ик аппăшĕ те пикен

Патшасемпе мăшăрлă.

Пĕр Психея хальллĕхе

Тăр пĕчченех – хăй майлă.


Çавăнпа-ши тарăхса

Юмăçа ашшĕ каять,

Сăлтавне уçма ыйтса

Сăрт çамкине çывхарать.


«Хĕрне чул хысак çине

Ертсе кил эс каçхине,

Пулас мăшăр çунатне

Сарса çитĕ ун патне.


Тискер кайăклă хаяр,

Çавнашкалах ултавлă,

Çынсене кăна вăл мар

Турăшсене çĕнтернĕ».


Çавăн пек сăмахсемпе

Хуравлать юмăç ăна,

Патша сехри хăпнипе

Кермене васкав утать.


Анăç енне туртăнса

Хĕвелĕ куна вĕçлет.

Патша канăç çухатса

Керменте утас виçет.


Чарăнса вăл кăшт тăрать-ши

Шухăшсене майласа,

Ĕнсине вăл е хыçать-и

Нимĕн тума аптраса.


Хĕвел анчĕ сăрт хыçне,

Кĕренленчĕç пĕлĕтсем.

Нимĕн те килмест пуçне

Явăнаççĕ шухăшсем.


Капларах тусан мĕнле-ши

Йăнăшасран шикленет.

Тĕрĕс шухăш кам сĕнсе-ши,

Анчах та вăхăт иртет.


Ĕнтрĕк сăн та таврана

Çитнĕ çавă хушăра,

Каç пуласси инçе мар

Мĕскер тăвас тупата?


Акă, халне çитерсе

Хăй патне хĕре чĕнет.

Калаçмалли пур тесе

Пÿлĕме ертсе кĕрет.


Хупă алăк хыçĕнче

Мĕн каланă-ши, патша?

Ун пирки халапсенче

Асăнман пĕр сăмах та.


Юмăçа, ак, пăхăнса

Ертсе каять вăл хĕре,

Мĕн хушнине тăнласа

Хăварать çав пĕччене.


Куççульсем шăпăртатса

Юхать пикен куçĕнчен,

Çил вĕрет лăплантарса:

«Хăрушлăх çук нимĕн те».


Мĕн тесен те, чĕтренсе

Пулас мăшăра кĕтет.

Хумханса вăл, шикленсе

Ыйхăпала кĕрмешет.


Сар уйăх пĕлĕт хыçне

Шуса кĕчĕ тахçанах.

Пурте ыйхă авăрне

Çакланнă ĕнтĕ, паллах.


Çăлтăрсем те ыйхă витĕр

Çутатаççĕ çĕр çине

Ку мĕскер, палăрчĕ чăлтăр

Шуйлантарчĕ пикене.


Кăкăртан тухса тарас пек

Кăлт та кăлт тапать чĕре,

Пурнăçпа сывпуллашать е

Хытса кайрĕ халь пике.


Ним тума та хальхинче

Пытанма та вырăн çук.

Никам çук хÿтĕлеме

Куçсенчен юхать куççуль.


«Çавăн евĕр вĕçленет-шим

Пурнăçа курмасăрах,

Çамрăк ĕмĕр тĕпленет-шим

Юрату туймасăрах?»


Пĕринчен пĕри хăрушă

Килеç пуçа шухăшсем

Шикленÿллĕ тавралăх

Шуйланать-çке чун-чĕре.


Çав самантра сасартăк

Тÿперен Зефир анать.

Ыталаса пикене

Тÿпенелле ăнтăлать.


Вăл çуначĕсем çинче

Инçе çĕре çитерет.

Ешĕл курăк хушшинче

Вĕçеве Зефир вĕçлет.


Илемлĕ йĕри-тавралăх,

Çумранах çырма юхать.

Тĕлĕкре, тейĕн, садра

Чун илемпе йăмăхать.


Асамлă тĕспе капăрлă

Вĕçсе иртеç кайăксем,

Çуйхашаççĕ умлă-хыçлă,

Ян! Каяççĕ сассисем.


Пĕр кайăк, ав, инçех мар

Мăнаçланса утаслать,

Çакăн йышши курăма

Пуçласа пике сăнать.


Йывăç çинчен çмĕçсем

Илĕртеççĕ тутанма,

«Хальхинче эпĕ ăçта-ши

Леш тĕнчере е кунта?»


Чĕпĕтсе те вăл пăхать

Хăйĕн çепĕç аллине,

Ырату-çке палăрать

Чĕпĕтни те сисĕнет.


Ку чухне, ав, тĕлленмест

Пурте чăн – куç умĕнче,

Анчах та вăл чĕптемест

Тыткăнлать юмах тĕнчи.


Çывăхра çÿллĕ кермен

Ылтăн тĕспе вылянать.

Пикене Зефир иртме

Аллипеле кăтартать.


Хаклă йышши чулсенчен

Сукмак хывнă кермене,

Хĕвел ылтăн çутинче

Йăлтăртатаç тĕрлĕрен.


Сарăпа, кăвакăн, хĕрлĕн

Уйăрма та хăшне çук.

«Хăш патшан-ши керменĕ,

Мĕнле тытас калаçу?»


Кĕлчечекĕн çеçкисем

Саламлаççĕ пуç тайса,

Çакăн чулĕ илемрен

Пуç каймалла çаврăнса.


Шикленсе сукмак çине

Утасларĕ сарă хĕр,

Кермен çÿллĕ алăкне

Асамлă уçрĕ-ши вăй?


Пĕр тĕлĕнет, пĕр савнать

Пике умри курава,

Çакăн пек те-ши пулать?

Çăтмах евĕрех шалта.


Хĕр пÿлĕмсенче çÿрет

Пур çĕрте те шăп та лăп.

Пĕр никам та çук-ши, тен,

Çук, çитеççĕ сасăсем.


Мĕн çинчен те шутласан

Куç умне ĕмĕт тухать,

Ак, сĕтел пуçтарăнса

Куркана алă тăсать.


Сĕтелĕ çинче мĕн çеç çук

Тĕрлĕ-тĕрлĕ çимĕçсем,

Ылтăн чашăк пыл та çу

Кĕмĕл чашăк çырлисем.


Юрăçсем килентерсе

Шăратаççĕ юрăсем.

Хĕр кăмăлне килмелле

Вĕсен çепĕç кĕввисем.


Темиçе те кун иртет

Никама та вăл курмасть,

Каç çитсен мăшăр килет

Ир çитсессĕн – çухалать.


«Эпĕ камне эсĕ пĕлсен,

Киленÿ çĕтет йăлтах», —

Çамрăк мăшăр пикене

Вăрттăнлăха систерет:


«Çав тер çепĕç саслăскер,

Хăрушă пулас çук», – тет.

Анчах мăшăр сăнарне

Хальлĕхе вăл тĕпчемест.


Йăмăкĕшĕн хурланса

Тарăхаççĕ аппăшсем.

Пур çĕрте те шыраса

Килсе тухаççĕ вĕсем.


Мĕн чухлĕ атă-пушмак

Çĕтне вĕсем шыранса,

Çавах тăван йăмăкне

Шаннă пулать, тупасса.


Тĕл туса аппăшсене

Кĕтсе илет сарă хĕр,

Кермен тăрăх çÿретсе

Паллаштарать пурнăçпе.


С этой книгой читают
Продолжение истории графини Апраксиной, урождённой Лизаветы Бахметьевой. Казалось бы, жизнь вошла в привычную колею и ничего не сможет нарушить семейную идиллию. Но судьба всегда распоряжается по-своему, расставляя фигурки на шахматном столе, и только ей одной известно, что скрывается за ширмой времени…
В книге собраны произведения разных лет, тематика произведений охватывает все стороны нашей жизни. Здесь и бытовые истории и криминал, всё, как в жизни…
В данной книге собраны произведения, написанные в последние два-три года и несут в себе черты, характерные времени: это налёт мистики и криминалитета. Но ни в первом случае, ни во втором нет романтизации этих сфер. Последнее произведение – поэма «Дева-волк» – дань увлечению автора легендами.
Скалистый берег бухты в вечерних сумерках оглашает крик девушки, взывающей о помощи. На борту корабля, в этот вечер оказавшегося в этих безлюдных местах, никому и в голову не могло прийти, что здесь могут быть люди. Капитану галеона предстоит выяснить, найти ответ: кто это? Откуда она могла появиться здесь?
.… СБОРНИК СТИХОВ НОВЫХ ЗНАНИЙ СЛОВОЗНАНИЙ – I – ПОКАЗЫВАЮТ НОВЫЕ ЗНАНИЯ В НЕ ОБЫЧНЫХ СТИХАХ С ПОМОЩЬЮ ЗНАНИЙ СЛОВОЗНАНИЙ ….
Вы умеете определять размер стиха? Эта небольшая брошюра расскажет, как устроены стихотворные размеры от ямба до дольника, и как можно на практике определить размер стиха, не прибегая к скандированию.
Данная книга предназначена для обучения русскоязычных лиц таджикскому языку и таджикоязычных лиц русскому языку. На страницах книги синхронно даётся таджикское и русское написание сказки «Федины игрушки» Нелли Копейкиной из серии «Сказочные приключения». Сказка написана простым, удобовоспринимаемым языком, приближённым к разговорному.
Использование языковых словарей выявило взаимосвязь этимологии слова и истории.Действие разворачивается в Х веке во времена Древней Руси.Главную героиню, древнерусскую Княгиню Ольгу, Высшие силы направили на родину предков в византийскую столицу-Царьград. Для искупления своего греха за отмщение древлянам, и освобождения русского народа от наложенного проклятия.Книга предназначена всем любителям слова и альтернативной истории, и может быть особенн
Московский рынок юридических услуг динамично развивается: успевшие завоевать имя компании расширяются, осваивая новые направления юридической практики, а молодые юридические фирмы в конкурентной борьбе пытаются лучшим образом зарекомендовать себя, чтобы привлечь новых клиентов. При этом нынешний кризис принес с собой не только экономический спад, но и возросшую потребность бизнес-сообщества в квалифицированной юридической помощи.Отзывы коллег, ме
В монографии изложены основные понятия, связанные с определением экономически устойчивой деятельности автотранспортных организаций, рассмотрены особенности определения показателей, характеризующих эту устойчивость. На основе анализа действующих нормативно правовых актов сформулированы принципы системы формирования доходов и прибыли организации, обеспечивающие экономически устойчивую деятельность. Рассмотрены структура расходов и состав статей себ
Датский профессор узнаёт, что в Копенгагене спрятан древний артефакт, всегда считавшийся мифологическим. И вскоре погибает…
Не задумывались ли вы, чтобы приобрести земельный участок на Луне или Марсе? А может, лучше приобрести всю планету?Тина совершает необычную покупку и отправляется в космическое путешествие. Чем обернётся для неё и её команды покупка маленькой планеты Плутон?